این پژوهش به بررسی سیاست زبانی ایران در نظام آموزشی و تأثیر آن بر زبان‌های غیرفارسی، به‌ویژه زبان کوردی در خاور کوردستان می‌پردازد. از آغاز سدە بیستم، سیاست تک‌زبانی به ابزاری در خدمت دولت-ملت‌سازی ایران بدل شده و موجب تضعیف و نابودی تدریجی بسیاری از زبان‌های غیرفارسی گشته است. در این تحقیق، دیدگاه‌های  فعالان زبانی، شاعران، نویسندگان، آموزگاران و پژوهشگران کورد از شهرها و گویش‌های گوناگون شرق کوردستان گردآوری و تحلیل شده است.

نتایج نشان می‌دهد که آموزش به زبان مادری خواست اصلی اکثریت مردم و نخبگان خاور کوردستان است. شرکت‌کنندگان بر این باورند که آموزش کوردی برای حفظ هویت، حقوق زبانی، عدالت زبانی و توسعه فرهنگی و اجتماعی ضروری است. آنان هشدار می‌دهند که نبود آموزش به زبان کوردی موجب کاهش تدریجی کاربرد آن در خانه و جامعه و در نهایت حذف آن از فرهنگ کوردی خواهد شد.

پژوهش تأکید می‌کند که در نبود حمایت دولتی، مسئولیت حفاظت از زبان کوردی بر عهدۀ گویشوران، نهادهای فرهنگی و روشنفکران است. تلاش‌های مردمی همچون کلاس‌های داوطلبانه، تدوین واژه‌نامه‌ها و تحقیقات زبانی، نقش مؤثری در پاسداشت و احیای زبان کوردی در شرق کوردستان دارند.