روایت تاریخی زبان کوردی؛ زبان کوردی در حفظ و انتقال هویت، تاریخ و مقاومت ملت کورد

در این بخش از پادکست نشریه تیشک، شماره ٧١ شما شنونده مقاله “روایت تاریخی زبان کوردی؛ زبان کوردی در حفظ و انتقال هویت، تاریخ و مقاومت ملت کورد” نوشته د. کمال سلیمانی می باشید که توسط خانم شهلا دباغی خوانده شده است. مونتاژ و تدوین: ژیلا رحمانی، نجات رحمانی و هیوا مجیدپور منبع دهی: سلیمانی، کمال (٢٠٢٥): روایت تاریخی زبان کوردی: نقش زبان کوردی در حفظ و انتقال هویت، تاریخ و مقاومت ملت کورد. ترجمه: خوشناو قاضی. نشریه تیشک، ٢٦، ٧١، ص. ٣٦٣–٣٥٦. https://doi.org/10.69939/TISHK0071 گزیده مقاله: زبان کوردی به‌ عنوان بستر و ابزاری قدرتمند برای حفظ هویت و روایت تاریخی ملت کورد عمل می‌کند. این ملت رنج آوارگی، سرکوب استعماری و فقدان حاکمیتشان را در بستر شعر، ادبیات و طنزشان، بیان می‌کنند. این روایت تاریخی سرسختانە، به‌شدت تحت تأثیر همسان‌سازی اجباری و سرکوب از سوی قدرت‌های حاکم شکل گرفته است. یکی از این سرکوب‌ها، اجبار فرزندان ملت کورد در مراسم مختلف بازتولید روزانە ناسیونالیسم ژاکوپن و راسیستی و فاشیستی حاکم در کوردستان است کە هر روز داغ نداشتن استقلال و خودحاکمیتی ملت کورد را تازە می‌کند. طنز و کنایه، که اغلب رنگ و بوی کلامی-دینی داشتە و بازتابی از الهیات کولونیالیستی حاکم هستند؛ حس چالش مداوم و روزانە در تفسیر دینی سرکوبگر دیگری را در احساس و واکنش و بیان روزانە ملت کورد انعکاس می‌دهند؛ این موضوع در داستان‌ها و اشعاری بە تصویر کشیدە شدە است کە در آن باری تعالی تعریب و تفریس و تتریک، بی‌تفاوت به رنج کوردها در جایگاە رفیع خود بە انجام امور روزمرە بارگاه خود مشغول است. شاعرانی مانند شێرکۆ بێکەس، هەژار و هێمن موکریانی از زبان کوردی به‌ عنوان ابزار مقاومت استفاده کردەاند و در این اشعار از حقوق کوردها سخن گفتە و توجیەگری سلطه‌ دین و تفسیر ظالمانە دینی نهادهای سیاسی و رایج فرهنگ حاکم را به چالش کشیدەاند. ملت کورد از طریق ارجاع‌های جغرافیایی و زبانی، هموارە موضع فرهنگی و سیاسی خود را علیە مرزهای مصنوعی و استعماری ادامە دادە و برای بازپس‌گیری کوردستان تلاش می‌کند، و زبان روزمره را بە عنوان ابزاری قدرتمند برای استعمارزدایی بکار می‌برد.

مرکز مطالعات کوردستان – تیشک در شبکه های اجتماعی:

https://t.me/TISHKcenter

https://www.facebook.com/profile.php?..

https://www.youtube.com/@TISHKCenter